در سال تحصیلی ۹۷-۹۶ بیش از ۴۵۳ هزار دانش‌آموز اتباع خارجی در نظام آموزش رسمی کشور مشغول به تحصیل بوده‌اند که در این میان دانش‌آموزان تبعه کشور افغانستان حدود ۹۲ درصد و دانش‌آموزان اتباع سایر کشورها (سوریه، عراق، پاکستان، لبنان، هند و...) سهم مانده را به خود اختصاص داده‌اند. این آمار در سال تحصیلی ۹۸-۹۷ به بیش از ۴۷۴ هزار دانش‌آموز رسیده و پیش‌بینی می‌شود در سال تحصیلی ۹۹-۹۸ با افزایشی ۱۰ درصدی روبه‌رو گردد. با عنایت به این که بخش عمده‌ای از دانش‌آموزان اتباع خارجی متعلق به کشور افغانستان هستند، تحصیل هم‌زمان آنان در مدارس دولتی و در کنار دانش‌آموزان ایرانی، چالش‌ها، سئوالات و مشکلاتی را در کیفیت و چگونگی ارائه خدمات تحصیلی و تربیتی به وجود آورده است. وجود پیوندهای ناگسستنی و اشتراکات زبانی، تاریخی و فرهنگی از یک‌سو و موقعیت و شرایط خاص سیاسی و اجتماعی حاکم بر منطقه از سوی دیگر، لزوم برنامه ریزی و توجّه به این حوزه را دوچندان ساخته است.
علاوه بر این، با توجه به روابط متقابل با سایر کشورها دنیا مبنی بر تأسیس مدارس برای اتباع میهمان، در کشور ایران تعداد ۹ مدرسه وابسته به سفارت‌خانه‌های کشورهای: آلمان، فرانسه، ایتالیا، پاکستان، هندوستان، لیبی، کره جنوبی، ژاپن و عراق در ایران تأسیس شده است که نسبت به جذب و آموزش اتباع مقیم در ایران متناسب با نظام آموزشی خود، اقدام می‌کنند. تعداد دانش‌آموزان مشغول به تحصیل در این مدارس به بیش از ۱۴۰۰ نفر می‌رسد. هم‌چنین نزدیک به ۵۰ مدرسه ویژه اتباع خارجی با نظام‌های آموزشی متفاوت برای اتباع عراقی، افغانستانی، کویتی، لبنانی که از آمار بیشتری در جمهوری اسلامی ایران برخوردارند، توسط مؤسسان ایرانی و کادر آموزشی کشورهای مورد نظر تأسیس شده و مشغول فعالیت هستند که در قالب آن تعداد ۵۴۷۳ دانش‌آموز مشغول به تحصیل هستند.

موضوع ‎‎«پناهندگی» یکی از حوزه‌های مهم، پیچیده و تعیین کننده در عرصه ‎روابط بین الملل است که دارای وجوه و زوایای متعددی است به طوری‌که با حوزه‌های صلح و امنیت ، مبارزه با تروریسم، کاهش مناقشات قومی و مذهبی، افزایش سرانه‌های آموزشی و بهداشتی و... ارتباط مستقیمی دارد. به همین دلیل مطالعه و بررسی این موضوع و تجزیه و تحلیل اطلاعات مربوطه از اهمیت بسزایی برخوردار است و مورد توجّه بسیاری از نظام‌های آموزشی قرار گرفته است.
در این میان مهاجرت مستمر اتباع افغانستانی به داخل کشور که عمدتاً به صورت غیرقانونی و از مبادی ورودی کشورهای افغانستان و پاکستان صورت می‌گیرد، چالش‌ها و مشکلات عدیده‌ای را متوجّه جمهوری اسلامی ایران نموده است. به ویژه آن‌که بخش عمده ای از این مهاجران را کودکان و زنان تشکیل می‌دهند و نیازمند دریافت خدمات آموزشی، بهداشتی و معیشتی هستند. افزایش سهم چشمگیر کودکان در بین مهاجران افغانستانی به ویژه در سالیان اخیر، هزینه‌های سنگینی را بر وزارت آموزش و پرورش ایران تحمیل کرده است و مشکلات و ناهماهنگی‌هایی را نیز متوجّه نظام آموزشی نموده که رفع آن‌ها در گرو برنامه‌ریزی دقیق و افزایش سطح تعاملات و هماهنگی‌هاست.
حضور این طیف گسترده از کودکان و دانش‌آموزان در صورت بی‌توجّهی و غفلت، می‌تواند بستری برای ایجاد سوءتفاهم‌ها و مناقشات گردد. نقش آموزش و پرورش در توانش ارتباط بین‌فرهنگی با هدف حفظ انسجام اجتماعی، هم‌زیستی مسالمت‌آمیز و کاهش آسیب‌های اجتماعی و سیاسی حائز اهمیت فراوانی است. نقش و تأثیر آموزش‌های بین‌فرهنگی در آموزش پناهندگان از رویکردها و مسایل مهم این همایش است. ارائه‌ی پاسخ به سؤالاتی از این قبیل که: حضور دانش‌آموزان اتباع خارجی در کشور تهدید محسوب می‌شود یا فرصت؟ حضور دانش‌آموزان مهاجر افغانستانی در کنار دانش‌آموزان ایرانی، اساساً چه نوع چالش‌هایی را برای نظام آموزشی کشور و فرایند طبیعی آن می‌تواند ایجاد نماید؟ هدف اصلی از ارائه خدمات آموزشی و تربیتی به این جامعه مهاجر چیست؟ و این که چه تغییراتی در رویکردها و ماهیت برنامه‌های آموزشی کشور باید صورت پذیرد؟ و نیز نقش و تأثیر ارائه‌ی خدمات تحصیلی و تربیتی به جامعه مهاجرین و پناهندگان در ترسیم و ارتقای جایگاه جمهوری اسلامی ایران در تعاملات بین‌المللی و توسعه و تقویت دیپلماسی آموزشی، اهمّیت و ضرورت تأمّل و بررسی آگاهانه به موضوع آموزش اتباع خارجی را دوچندان ساخته است.